Niskoemisyjne posiłki – jak dieta wpływa na klimat?


Za nami najcieplejszy styczeń w historii pomiarów temperatury na świecie. Skutki zmian klimatycznych (wzrost średnich temperatur, zmiana opadów, częstsze ekstremalne zjawiska pogodowe oraz inne zmiany w ekosystemach) są widoczne na co dzień, a skutki odczuwalne są dla wszystkich mieszkańców naszej planety. Główną przyczyną zmian klimatycznych jest dodatkowy efekt cieplarniany wywoływany przez zwiększone emisje gazów cieplarnianych w wyniku działalności człowieka.
Sektor rolny stanowi około 25-30% światowych emisji gazów cieplarnianych, z dominującym udziałem emisji metanu z hodowli zwierząt oraz tlenków azotu związanych z nawozami i uprawami. Redukcja emisji w rolnictwie jest kluczowym elementem walki ze zmianami klimatycznymi, a możliwe działania obejmują zmianę diety (redukcja mięsa, szczególnie wołowiny), poprawę zarządzania nawozami, oraz promowanie praktyk zrównoważonego rolnictwa.
Działania Sodexo na rzecz klimatu
Sodexo wychodzi naprzeciw tym wyzwaniom i wprowadza działania mające na celu ograniczenie swojego negatywnego wpływu na klimat. Od 2017 roku grupa Sodexo śledzi swój ślad węglowy. Połowa naszych emisji z zakresu 3 jest powiązana z kupowaną żywnością. Podjęliśmy zobowiązanie, aby do 2030 roku, 70% posiłków serwowanych w naszych restauracjach było niskoemisyjnych. Przyjmujemy, że niskoemisyjny posiłek to taki, którego przygotowanie generuje 0,9 kgCO2e lub mniej.
Co wpływa na emisyjność posiłków?
Emisyjność posiłku to miara ilości gazów cieplarnianych (głównie dwutlenku węgla - CO₂) emitowanych w wyniku produkcji, transportu, przetwórstwa i przygotowania danego posiłku. Obejmuje ona wszystkie etapy łańcucha dostaw żywności, od upraw roślinnych lub hodowli zwierząt, przez procesy przetwórstwa, transport i przechowywanie, aż po gotowanie i konsumpcję. Posiłki o wysokiej emisyjności to te, których składniki wymagają dużych nakładów energii, wody i innych zasobów, a także generują znaczną ilość gazów cieplarnianych.
Czynniki wpływające na emisyjność posiłku:
Rodzaj użytych składników:
- Produkty zwierzęce, zwłaszcza mięso, mają wyższą emisyjność niż produkty roślinne. Wynika to z potrzeby hodowli zwierząt, które produkują metan (potężny gaz cieplarniany), oraz z intensywnego zużycia wody i pasz w produkcji.
- Produkty roślinne, zwłaszcza te wymagające mniej wody i energii do uprawy, mają znacznie mniejszą emisyjność. Rośliny strączkowe, zboża, warzywa i owoce są generalnie niskoemisyjne.
Procesy produkcji i transportu:
- Im dalej składniki muszą zostać przetransportowane (np. importowanie żywności z innych kontynentów), tym większa emisyjność związana z transportem.
- Produkty przetworzone, wymagające dużych nakładów energii na ich wytworzenie (np. przemysłowo pakowana żywność), mają także wyższy ślad węglowy.
Sposób przygotowania posiłku:
- Gotowanie w dużych ilościach energii (np. pieczenie w piekarnikach elektrycznych) ma wyższy ślad węglowy niż gotowanie na kuchence gazowej lub na parze.
- Wykorzystywanie technologii energooszczędnych (np. gotowanie na parze, gotowanie w szybkowarze) obniża emisyjność posiłków.
Podsumowanie
Zmiany klimatyczne są realnym wyzwaniem, a sektor rolny ma w nich znaczący udział. Emisje gazów cieplarnianych pochodzące z produkcji żywności, zwłaszcza produktów zwierzęcych, przyczyniają się do wzrostu temperatur i degradacji środowiska. Odpowiedzialność za redukcję emisji leży zarówno po stronie firm, takich jak Sodexo, jak i indywidualnych konsumentów, którzy mogą świadomie wybierać niskoemisyjne posiłki.
Sodexo dąży do zmniejszenia śladu węglowego, zobowiązując się do serwowania 70% niskoemisyjnych posiłków do 2030 roku. Współpraca z dostawcami, promowanie zrównoważonego rolnictwa i edukowanie klientów to kluczowe elementy tej strategii.
Każdy z nas może wspierać tę zmianę poprzez:
- Wybór posiłków bogatych w produkty roślinne, takich jak warzywa, strączki i produkty pełnoziarniste,
- Ograniczenie spożycia mięsa, zwłaszcza wołowiny i wieprzowiny,
- Preferowanie lokalnych i sezonowych produktów,
- Unikanie wysoko przetworzonych produktów o dużym śladzie węglowym,
- Korzystanie z energooszczędnych metod gotowania.